Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Historia cmentarza parafii Jana Chrzciciela w Służewie. Stare nagrobki w Goszczewie [zdjęcia]

Ewelina Fuminkowska
Ewelina Fuminkowska
Cmentarz w Goszczewie to jedna ze starszych nekropolii w powiecie. Wśród pięknych, zabytkowych już nagrobków, są współczesne mogiły. Ta nekropolia to niepowtarzalny sposób zapisania historii grobami.

W księgach parafialnych ani w książkach nie zapisano daty powstania cmentarza w Goszczewie. Wśród historii przenoszonych z ust do ust jest jedna, że grunty na nekropolię przekazała rodzina Wodzińskich po tym, gdy Kujawy nawiedziła epidemia cholery. Pierwsza adnotacja na temat służewskiego cmentarza pochodzi z 1886 roku.

Dawniej zmarłych chowano na terenie przykościelnym, a bardziej zamożnych - w samej świątyni.

- W połowie XIX wieku ziemie powiatu aleksandrowskiego nawiedziła epidemia cholery - opowiada ksiądz Andrzej Zdzienicki, proboszcz parafii św. Jana Chrzciciela w Służewie. - W wielu parafiach starannie wypisywano księgi zmarłych, w tym czasie wpis zastąpiono krótką adnotacją, bo nie nadążono z pochówkami.

Podobna sytuacja mogła spotkać mieszkańców Służewa. Epidemia i groźba jej rozprzestrzenia, skłoniła do przeniesienia miejsca pochówku na bardziej odległe tereny. Cmentarz założono na terenie dzisiejsze wioski Goszczewo, oddalonej od slużewskiego kościoła o 1200 metrów.

Nie wiadomo, ile osób tam spoczęło i kiedy odbył się pierwszy pochówek. - Niektóre mogiły po latach uległy zniszczeniu - wyjaśnia ks. Andrzej Zdzienicki, który informacji o nekropoli szukał w doskonale zachowanych księgach i kronice. - Zmarłych niezbyt dokładnie zaczęto spisywać od 1873 roku. Księga pisana była cyrylicą, ponieważ były to czasy zaborów. Jest informacja o dacie śmierci, ale brakuje dopisku o miejscu pochówku.

Kronikę parafii w 1882 roku zaczął prowadzić ówczesny proboszcz Wawrzyniec Waszak (również pochowany w Goszczewie). Pierwsza adnotacja na temat goszczewskiej nekropoli pochodzi z 1886 roku. Pod tą datą widniej notka o przekazaniu morgi gruntu na rozszerzenie cmentarza.

Ofiarodawcami było małżeństwo Konstancji i Wincenta Wodzińskich, ówcześni właściciele Służewa.
W 1887 roku proboszcz Waszak poświęcił ofiarowaną ziemię.

Dziś, nekropolia zajmuje dwa hektary. Wieku cmentarza mogą dowodzić stare dęby. Wśród drzew można znaleźć nagrobki z 1860 roku, jak również takie, gdzie tablice wypisane były w języku niemieckim.
Przykładem jest grób rodziny Klemp. Mimo upływu ponad stu lat tekst jest nadal widoczny.

Wśród pochowanych na cmentarzu znanych osób jest wspominane małżeństwo Wodzińskich. Ich przodkowie chowani byli w służewskim kościele.

Niektóre nagrobki są dziełami sztuki rzeźbiarskiej, na innych widać fotografie zmarłych czy piękne wiersze o pochowanych. Jak ten na grobie Gabryela Trzeciaka, który zmarł w 1900 roku. Wdowa poleciła napisać: "Duch Twój w niebo uleciał, a ciało tu leży. Przy Tobie są synowie Piotr, Stanisław, Jerzy. Poszedłeś tam najdroższy skąd się nie powraca, mnie zostawiłeś w rozpaczy co rozum zatraca. Ty szczęście całe nasze zabrałeś ze sobą. Okryłeś żonę i dzieci wieczystą żałobą. I nic nie może kresu, tej tęsknocie położyć. Aż Bóg pozwoli swoją przy Twojej głowie złożyć".

W goszczewskiej nekropolii pochowani są także żołnierze i ofiary II wojny światowej.

- Lubię tu spacerować. Na drugim końcu jest grób moich rodziców. Odwiedzam ich bardzo często -tłumaczy nam pani Grażyna. - Te stare groby mają swój klimat, skłaniają do refleksji.

Pan Antoni dodaje: - Teraz to kawałek prostokątnego marmuru. Wszystkie takie same. Dawniej były inne. Każdy skrywa jednak rozpacz ludzi, bo w każdym jest ktoś pochowany.

Po latach niektóre nagrobki zostały zniszczone, inne nadszarpnięte zębem czasu nie przetrwają kolejnych lat. Wielu napotkanych mieszkańców przyznaje, że konieczna byłaby modernizacja starych, zabytkowych pomników.

- Są zbiórki na różnych cmentarzach. Były także w Aleksandrowie Kujawskim. Sądzę, że i na cmentarz w Goszczewie znalazłyby się środki - uważa pani Danuta. - Warto chronić stare mogiły.

Historia cmentarza parafii Jana Chrzciciela w Służewie. Star...

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Dziennik Zachodni / Wielki Piątek

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na aleksandrowkujawski.naszemiasto.pl Nasze Miasto